اين شهرستان درشمال غرب استان اصفهان واقع وازسمت شمال به گلپايگان ازسمت شرق به شهرستان تيران وكرون ونجف آبادوازجنوب وغرب به شهرستان فريدن محدوداست اين شهرستان باوسعتي حدود۹۰۰كيلومترمربع در منطقه مرکزی ایران ودردامنه رشته کوه زاگرس (کوه خوانسار)واقع است شهر خوانسار در۳۳درجه و۱۳ دقيقه عرض شمالي و۵۰ درجه و۱۹دقيقه طول شرقي قراردارد.فاصله این شهرستان ازمرکز استان ۱۶۰ کیلومتروازمرکزکشور۳۸۰ کیلومتر می باشد. خوانساردرمنطقه ای كوهستاني واقع وداراي ۲۲۵۰متر ارتفاع ازسطح درياست. طول راههای شهرستان خوانساربه ۵/۲۵۴ کیلومتربالغ می گردد که کلاًآسفالت بوده وازاین میزان حدود۱۶۶ کیلومترراههای اصلی و۵/۸۸ کیلومترراههای روستایی را تشکیل می دهد. تاريخچه اين شهرستان به قبل ازاسلام مي رسدوجودآثاري ازآتشكده تير و معبدي بنام هيكل دركوه تيردرحوالي روستاي تيدجان وسنگ قبري به خط پهلوي درقريه قودجان دليلي براين مدعاست.مداركي كه ازسابقه تاريخي خوانساردردست است تاريخ مهاجرت دسته اي از اقوام يهودبه خوانسار وسر گذشت آنهاست. كه به زمان سلطنت كورش مي رسد. دربعضي نوشته ها قدمت خوانساربه زمان اسكندرمي رسد ومعتقدندكه اسكندر هنگام رفتن به اصفهان از آنجاگذشته است ويكي ازميدانهاي جنگ اسكندرو داريوش سوم درمنطقه اي بين خوانسار-كهرود و اصفهان بوده است. همچنين گفته مي شوددرزمان حمله افغانهابه ايران اشرف افغان با سپاهي عظيم قصدتصرف اين شهررا داشت ولي مردم غيرتمندوجوانان سلحشوراين شهرماهها درمقابل او مقاومت نمودندوناچارازمحاصره شهردست كشيد. خوانسارازدوكلمه خوان به معني چشمه وسار(پسوندكثرت)به معني چشمه سار تشكيل شده قديمي ترين مدارکي که از سابقه ي تاريخي خوانسار در دست است تاريخ مهاجرت دسته اي از قوم يهود به خوانسار و سرگذشت آنها است که به زمان سلطنت کورش مي رسد و مدارک و گزارش هاي مزبور در همدان محفوظ مانده است.
مراجع و علما
در طول تاریخ علما و فقهای بزرگی از این دیار بر خواسته و پرچم دار جهان تشیع بوده‌اند که می‌توان به حضرات آیات عظام : آ یت الله سید احمد خوانساری، آیت الله سید محمد تقی غضنفری خوانساری، آیت الله سید ابوالقاسم جعفری (میر کبیر)، آیت الله سید محمد تقی اسدی خوانساری، آیت الله علوی، آیت الله نجفی خوانساری، آیت الله صفایی خوانساری و آیت الله ابن الرضا اشاره کرد.
هنرمندان و اهل فن
خوانسار زادگاه مشاهیر هنری، ادبی و مذهبی بسیاری بوده است. از آنها می‌توان به استادان آواز ایران محمودی خوانساری و ادیب خوانساری اشاره کرد.
اشرف الکتاب خوانساری و یدالله کابلی خوانساری از خوشنویسان بنام که متولد این شهرستان بوده‌اند.
مهندس علی اکبر میرشـفیعی، آرشیتکت و نقاش، خالق آثاری ارزشمند و ماندگار در زمینه معماری و نقاشیِ آبرنگ در شهرستان خوانسار و تهران، از هنرمندان معاصر خوانسار می باشد. از جمله آثار او در شهرستان خوانسار می توان به طراحی مجموعه دانشگاه خوانسار، بنای شهرداری، مجموعه ورزشی دارالفنون و شماری دیگر از بناهای اداری، مذهبی، فرهنگی و مسکونی اشاره کرد.
عزاداري
عزاداری ایام محرم از ویژگی‌های منحصر به فرد شهرستان خوانسار است.در این ایام صدها هزار نفر از تهران و سایر شهرها به خوانسار سفر می‌کنند تا در این مراسم که از ۶ محرم آغاز شده و تا ۱۲ محرم ادامه دارد شرکت کنند.صدها اسب و صدها شتر جهت برگزاری مراسم نمادین ویژه خوانسار که توسط دهها هیئت عزاداری برگزار می‌شود به شهر منتقل می‌گردند. جمعیت خوانسار حدود ۵۰ هزار نفر است که در ایام عزاداری محرم احتمالا ۵۰۰ الی ۶۰۰ هزار نفر مسافر نیز به آن افزوده می‌شود.
در قودجان در ۲۸ صفر در حسینیه قودجان مراسم تعزیه خوانی که از پرشورترین مراسم مذهبی می باشد. مرمت کننده این حسینیه آیت الله خاتمی می باشد.
سوغات
عسل خوانسار یک فراورده طبیعی است که در ایران شهرت بسیاری دارد. گردو، بادام و آلو از سایر محصولات باغی و سوغات خوانسار هستند. کوه‌های خوانسار پوشیده از گیاه گون هستند که گز انگبین از آن گرفته می شود. از این رو گز، یکی از محصولات بومی خوانسار است که با درصدهای مختلف گزانگبین تولید و ارائه می شود.
محله هااین شهر دارای محلات زیادی می‌باشد که از جمله محله بالا، ارسور. وادشت، پایتخت -بیدهند- سونقان- چهارباغ و باباسلطان ، قودجان، تیدجان، سنگ شیر و ...می‌باشد که جمعاً تشکیل شهر زیبای خوانسار را میدهند.
مراکز علمی و آموزشی تحصیلات عالی
- دانشکده علوم کامپیوتر و انفورماتیک خوانسار - زیر نظر دانشگاه اصفهان
- آموزشکده فنی دختران خوانسار
- دانشگاه آزاد اسلامی مرکز خوانسار - زیر نظر دانشگاه آزاد اسلامی واحد خمینی شهر
- دانشکده پردیس آموزش جهاد کشاورزی شهید علایی خوانسار
- دانشگاه پیام نور مرکز خوانسار
مكانهاي تاريخي
یکی از شهرهای مذهبی ایران با قدمت دیرینه می‌باشد . از اماکن مذهبی و تاریخی این شهر می‌توان به شازده احمد، امامزاده سیدصالح، باباترک و باباپیر، مسجد جامع، بقعه دخترون بکر، مسجد ریسان، خانه ابهری ها، و ....اشاره کرد.